همه ما میدانیم که رهبری تیم در مدیریت پروژه تا چه اندازه مهم و حیاتی است. یک مدیر پروژه خوب با مهارتهای ارتباطی عالی اعتماد ایجاد میکند، بر تعامل تیم تأثیر میگذارد و محیطی درجه یک برای همکاری ایجاد میکند. نکته قابل توجه اینکه هرکسی رویکرد متفاوتی نسبت به شغلش دارد. در چنین شرایطی خوب است تا سبک خودتان را در مدیریت پروژه بشناسید و بدانید که چه نوع مدیر پروژهای هستید.
اما این سبکهای رهبری در مدیریت پروژه کدام هستند؟ و هر کدام چه مزایا و معایبی برای ما به همراه دارند؟ برای پاسخ به این سؤالها تا انتهای این مقاله همراه ما باشید:
-
سبک رهبری رویاپرداز:
یک مدیر پروژه رویاپرداز، حامی ایجاد یک چشمانداز مشترک برای همه اعضای تیم است. برای چنین مدیران پروژهای، هدفگذاری همراه با تقویت حس اعتماد قوی بسیار مهم و باارزش است. آنها افراد را برمیانگیزند تا مهارتهای خاص خود را بر اساس اطمینان از اینکه نقش خاص آنها مستقیماً به موفقیت پروژه کمک میکند، به کار گیرند. مدیر پروژهای با سبک رهبری رویاپرداز، همه اعضای تیم را تشویق میکند تا بیشتر به پروژه تعلق داشته باشند و نسبت به چشمانداز آن اعتماد کسب کنند.
در مورد این سبک رهبری توجه داشته باشید که:
این سبک رهبری را برای برقراری ارتباط مؤثر با اعضای تیم اجرا کنید. ارتباط مکرر افراد با اهداف پروژه، موجب میشود تا ضمن بهبود تعلق افراد به پروژه، به شما به عنوان رهبر، اعتماد تمام و کمال داشته باشند. این سبک رهبری برای تعیین چشمانداز و جهتگیری پروژه اثربخشی بالایی دارد.
مثال:
برای مثال هنگام معرفی یک عضو جدید تیم در اواسط پروژه، تکرار اهداف پروژه به صورت مستمر باعث میشود همه افراد با زبان و منطقی مشترک برای رسیدن به اهداف پروژه عمل کنند.
-
سبک رهبری اجبارگرا
مدیران پروژه با سبک رهبری اجبارگرا، به عنوان افرادی بسیار سرسخت شناخته میشوند و در نتیجه ممکن است برخی افراد را در تیم دلسرد کند. چنین مدیران پروژهای به شدت کمالگرا و متخصص هستند و معمولاً مسائل پیش رو را به بهترین شکل ممکن حلوفصل میکنند. این سبک رهبری در مدیران پروژه ممکن است هنگام کار با تیمهای بیتجربه که با انتظارات و نقش خود به درستی آشنا نیستند، ضروری باشد. این مدیران کمترین میزان آزادی را به افراد تیم میدهند، در عوض پروژه را مطابق با چشمانداز و استانداردهای خود به اتمام میرسانند.
در مورد این سبک رهبری توجه داشته باشید که:
از سبک مدیریت پروژه اجبارگونه برای کمک به کارمندان برای یادگیری و تبدیل شدن به افراد حرفهای و باتجربهتر استفاده کنید. آنها در این فرایند و با این سبک رهبری میتوانند از درس آموختههای شما استفاده کنند و از آن برای مستقلتر شدن در پروژههای آینده به کار ببرند.
مثال:
هنگامی که شما وظیفه دارید یک فرآیند ناقص را ساماندهی کرده یا مجدداً بازطراحی نمایید این سبک رهبری انتخاب خوبی است. در چنین شرایطی همه چیز در پروژه از جمله بودجه، منابع و جدول زمانی زیر ذرهبین است،
-
سبک رهبری مقتدر و اصیل
مدیران پروژه با سبک رهبری اصیل شاید در نگاه اول بسیار قدرتمند و حتی مستبد به نظر برسند. چنین مدیران پروژهای در عالیمرتبهترین جایگاه سازمانی قرار دارند اما همچنان گوش شنوایی برای شنیدن اعضای تیم دارند و به نظرات آنها گشوده هستند. چنین مدیرانی دارای بیشترین دانش تخصصی هستند و با کمال میل به تیمهای خود در مورد پیچیدگیهای یک پروژه اطلاع میدهند و درعینحال آنها را به سمت یک چشمانداز مشترک بسیج میکنند. مدیران پروژه با سبک رهبری اصیل و مقتدر به شدت قابلاحتراماند و پایگاه اجتماعی قدرتمندی نزد اعضای تیم دارند.
در مورد این سبک رهبری توجه داشته باشید که:
در پروژههایی که ضربالاجل محدودی دارند، الزامات فنی بسیار بالایی در یک محیط کنترل شده نیاز است، بهتر است که به عنوان مدیر پروژه از یک سبک رهبری مقتدرانه استفاده کنید. نظارت و ارائه دستورالعملهای مستقیم و روشن، درعینحال ارائه بازخورد اصلاحی و تأکید بیشازحد بر انتظارات از ویژگیهای این سبک رهبری است.
مثال:
تصور کنید یک کارفرما یا مشتری وفادار برای رویدادی در آینده نیاز به طراحی و پیادهسازی پروژهای با استانداردهای بالا را دارد. در چنین شرایطی یک مدیر پروژه مقتدر میتواند با ارائه جهتگیری خاص و ایجاد وظایف با موعد مقرر، همه چیز را به درستی پیش ببرد. چنین مدیران پروژهای بسیاری از تصمیمات را به تنهایی و با صلاحدید خودشان اتخاذ میکنند ما درعینحال تمامی فعالیتهای تیم را به درستی پیگیری مینمایند.
-
سبک رهبری پیوندجویانه
مدیران پروژه با سبک رهبری پیوندجو اساساً شبیه یک روح در فضای پروژه رفتار میکنند. مدیران دستورالعملهای واضحی را ارائه میکنند و در این میان گهگاه دست به کنترل میزنند. چنین مدیرانی به تیمهایشان اجازه میدهند تا با سرعت دلخواه خود کار کنند. این مدیران برای پروژههایی که با اعضای تیمی که قبلاً تسلط بر تواناییهای خود را ثابت کردهاند، ضربالاجلهای سختی ندارند، این مدیران چسبی هستند که همه چیز را در کنار هم نگه میدارند. از ویژگیهای این سبک رهبری در مدیریت پروژه میتوان به همدلی، ایجاد روابط قوی و تقویت ارتباطات اشاره کرد.
در مورد این سبک رهبری توجه داشته باشید که:
اگر هدف شما افزایش روحیه تیم، به حداقل رساندن تعارض و حفظ و تقویت اعتماد است، از سبک رهبری پیوندجویانه برای مدیریت پروژه استفاده کنید.
مثال:
زمانی که نیاز به “پروژه در یک پروژه” وجود دارد، این سبک رهبری مناسب است. بهعنوانمثال، درخواست طراحی لوگوی جدید در حین بهروزرسانی یک برند محصول، فرصت خوبی برای ایجاد تعامل بین تیم طراحی، همکاری بر روی ایدهها و تلاش برای پیشی گرفتن از یکدیگر با ذکاوت خلاقانه خود خواهد بود.
-
سبک رهبری دموکراتیک
مدیران پروژه دموکراتیک در توانمندسازی بهترین هستند. این سبک مدیریتی به عنوان سبک رهبری مشارکتی نیز شناخته میشود. مدیران پروژه دموکرات نقاط قوت تک تک اعضای تیم خود را میشناسند و در مورد حوزه تخصصی خود به قضاوت آنها اعتماد دارند. در حالی که یک مدیر دموکراتیک با خوشحالی همه را کنار هم نگه میدارد، آنها همچنین آزادی بیشتری را به اعضای تیم خود ارائه میدهند که عموماً موجب بهبود اعتماد و انگیزش در افراد تیم میشود.
در مورد این سبک رهبری توجه داشته باشید که:
سبک دموکراتیک برای همه سناریوها عالی نیست، اما برای تیمهای خلاق خوب است. این سبک رهبری فرصتی را برای برانگیختن بحثهای گروهی و تشویق همکاری و مشارکت مشترک از طرف همه افراد و ذینفعان درگیر در پروژه فراهم میآورد.
مثال:
یک جلسه طوفان فکری برای ویژگیهای اضافی به یک محصول خلاقانه مورد نیاز است. هنگامی که اعضای یک پروژه خلاق در هنگام ایده پردازی و تولید محتوای خلاقانه دارای نوعی مالکیت هستند، انگیزه بیشتری برای مشارکت و حل مشکلات با هم از طریق طیف گستردهای از ایدههای فردی دارند.
-
سبک رهبری پیشتازانه و سریع
مدیرانی با سبک رهبری پیشتاز در اصل کرونومترهای انسانی هستند. این سبک رهبری استاندارد بالایی از عملکرد را با تمرکز بر تکمیل کار به عنوان یک جدول زمانی مورد نظر ارتقا میدهد و مهمترین چیز این است که کار به نحو احسن انجام شود. هنگام کار بر روی یک پروژه پیچیده، چنین مدیرانی تمایل دارند سرعت را بر کیفیت ترجیح دهند. در پروژههای سادهای که شامل پیچیدگیهای زیادی نیستند، یک مدیر پروژه پیشتاز میتواند کارش را به نحو احسن انجام دهد.
در مورد این سبک رهبری توجه داشته باشید که:
بهتر است از این سبک رهبری برای مدیریت افراد باتجربهتر در تیم استفاده کنید که با نقش خود راحت بوده و سرعت خوبی داشته باشند.
مثال:
تصور کنید باید یک پروژه بزرگ را به سرعت تکمیل کنید تا به یک ضربالاجل بسیار سریع و مهم برسید. به عنوان یک مدیر پروژه، بهتر است که آستینهای خود را بالا بزنید و نه تنها رهبری کنید، بلکه پیشتازانه و سریع اوضاع را به پیش ببرید.
اما بهترین سبک رهبری برای مدیران پروژه چیست؟
هیچ سبکی به طور کلی بهترین سبک نیست. پروژههای مختلف به رویکردهای متفاوتی نیاز دارند و برخی از سبکها بهتر از بقیه کار میکنند. درعینحال باید در نظر داشت که تغییر مداوم سبک رهبری هم گزینه مناسبی نیست، زیرا تیم از شما انتظار دارد که در رهبری شفاف و باثبات باشید. اگر یک روز سبک رهبریتان اجبارگرا و روز دیگر پیوندجویانه باشد، فقط سردرگمی ایجاد میکنید و اعتماد را کاهش میدهید. لازم است تعادلی ایجاد کنید که در مدت زمان پیادهسازی پروژه به خوبی در تیم ترجمه شود.