پروژه پنجاهم: خانه اپرای سیدنی

به خاطر نمایش قدرت معماری در بازتعریف یک شهر

زمانی که یک تیم از دولت استرالیا مسابقه طراحی یک خانه اپرای جدید در سیدنی را برگزار می‌کرد، با طرح‌های اولیه ارسالی توسط یورن اوتزون – معمار دانمارکی – حیرت زده شد. جک زونز – رئیس سابق شرکت مهندسی آروپ – یادآوری می‌کند که: «طرح خیلی غیرواقعی بود. من بهش نگاه کردم و با خود فکر کردم که این فوق‌العاده است اما قابل ساخت نیست.» تا حدودی حق با او بود.

شرکت آروپ دو سال بعد در سال ۱۹۵۹ میلادی با یک برنامه منظم چهار ساله و با بودجه‌ای به اندازه ۷ میلیون دلار استرالیا، پروژه ساخت طراحی برگزیده اوتزون را آغاز کرد. بی‌اشتیاقی در شروع پروژه به این معنی بود که برنامه‌ریزی و مدیریت مورد نیاز این پروژه هر دو تضعیف شده‌اند. چرا که تیم سازنده حتی زمانی‌که پایه و اساس ساختمان ریخته شد، تعداد کمی الگوی ترسیمی برای کار داشتند. در حالیکه هفته‌ها طول می‌کشید تا طراحان در انگلستان به سوالات پاسخ دهند و نقشه‌ها را ترمیم کنند، مشکلات میدانی رو به افزایش بود. پیشرفت پروژه تقریبا صفر بود.

اوتزون و آروپ تا سال ۱۹۶۱ میلادی نتوانستند مشکل ساخت سقف پوسته‌ای را حل کنند. اندکی بعد اوتزون از پروژه کناره‌گیری کرد. تیم سه‌نفره‌ای از معماران – که پیش از آن هرگز با یکدیگر همکاری نکرده بودند – در حالیکه تصور می‌کردند نقشه‌هایی جزئی را در اختیار خواهند داشت، پروژه را به عهده گرفتند. آنها اشتباه می‌کردند؛ هفت سال پس از آغاز کار همچنان نقشه‌ها ناقص بودند. سرانجام در اواخر سال ۱۹۶۶ میلادی تیم مهندسان نقشه‌ای را برای عموم منتشر کرد که با ماه‌ها گفتگوی عمومی و بحث میان سرمایه‌گذاران دنبال شد. طراحی مجدد طرح‌های اوتزون، دولت را وادار کرد به اختصاص بودجه بیشتر و تزریق خون جدید به پروژه که از دیگر مشکلات بود.

خانه اپرای سیدنی در سال ۱۹۷۳ میلادی – ۱۰ سال دیرتر از برنامه و با ۱۳۵۷ درصد بودجه بیشتر – به طور عمومی افتتاح شد. در نهایت تبدیل آن طرح‌های خارق‌العاده اولیه به یک ساختمان واقعی ۱۴ سال به طول انجامید و ۱۰۲ میلیون دلار استرالیایی هزینه در پی داشت. هنوز هم عده اندکی معتقدند که این پروژه ارزش آن را نداشت. اکنون از خانه اپرای سیدنی به «یک شگفتی معماری» و یکی از «تأثیرگذارترین مکان‌های تاریخ» یاد می‌شود و جوان‌ترین محلی است که عنوان میراث جهانی یونسکو را کسب می‌کند. با سالی بیش از ۸ میلیون بازدیدکننده و مطابق پیش‌بینی گزارش سال ۲۰۱۳ سازمان دلویت (Deloitte) بر اثر بازدید توریست‌ها و گردش‌های فرهنگی محلی سالانه ۷۷۵ میلیون دلار استرالیایی به اقتصاد این کشور افزوده شود.

امانی نوسیبه – مدیر و مشاور PMP – : خانه اپرای سیدنی یکی از نمادین‌ترین ساختمان‌ها در استرالیا و جهان است. این درخشش معماری است!