مقدمه:

امروزه بحث مدیریت پروژه در کشور‌های در حال توسعه بسیار مورد توجه قرار دارد. با توجه به ماهیت نامطمئن پروژه‌ها و لزوم صرف بهینه منابع، هر پروژه با عدم اطمینان‌هایی مواجه است. از همین رو مدیریت ریسک پروژه بیش‌ازپیش مهم و ضروری شده است.

وجود ریسک و عدم قطعیت در پروژه موجب کاهش دقت در تخمین مناسب اهداف شده و از کارایی پروژه‌ها می‌کاهد. در حقیقت به دلیل جایگاه تثبیت‌شده علم مدیریت پروژه در پروژه‌ها، اهمیت مدیریت ریسک بیش‌ازپیش مشخص شده است.

مدیریت ریسک با استفاده از روش‌ها و تکنیک‌های موجود در استاندارد PMBOK در پروژه‌ها، سبب پیش‌بینی و پیشگیری از مشکلات آینده و ارائه راهکار در زمان وقوع مشکلات می‌شود. بدین ترتیب می‌توانیم اثرات مخرب وقوع آن‌ها را کمتر کنیم.

موسسه مدیریت پروژه (PMI) یک اعتبارنامه حرفه‌ای برای مدیران ریسک پروژه ارائه می‌دهد که به عنوان (PMI-RMP) شناخته می‌شود. فرآیندهای توسعه آزمون اعتبارسنجی حرفه‌ای PMI از سایر روش‌های توسعه آزمون گواهینامه مدیریت پروژه جدا است. PMI فرآیند خود را با بهترین شیوه‌های صنعت صدور گواهینامه، مانند مواردی که در استانداردهای آزمون‌های آموزشی و روان‌شناختی یافت می‌شود، هماهنگ می‌کند.

یکی از مؤلفه‌های کلیدی این فرآیند این است که سازمان‌هایی که مایل به ارائه آزمون‌های اعتبارسنجی حرفه‌ای معتبر و قابل اعتماد هستند، هدایت می‌شوند تا از مطالعه تعیین نقش[۱] به عنوان مبنایی برای ایجاد این آزمون استفاده کنند. این فرآیند از دانش و دستورالعمل‌های وظیفه‌محور برای ارزیابی شایستگی فرد استفاده می‌کند و سطح برجسته بودن، اهمیت و فراوانی هر یک از دانش‌ها، وظایف و مهارت‌های مورد نیاز برای اجرای استانداردهای کل صنعت در نقش مدیر ریسک را در یک پروژه تعیین می‌کند.

مطالعه تعیین نقش اعتبار یک آزمون را تضمین می‌کند. اعتبار سنجی تضمین می‌کند که نتیجه آزمون در واقع اندازه‌گیری و ارزیابی مناسب دانش و مهارت‌های خاص مورد نیاز برای عملکرد به عنوان یک حرفه‌ای در حوزه مدیریت ریسک پروژه است؛ بنابراین، مطالعه تعیین نقش تضمین می‌کند که هر بررسی به طور معتبر تمام عناصر حرفه مدیریت ریسک پروژه را از نظر رویکردهای واقعی اندازه‌گیری می‌کند؛ بنابراین دارندگان گواهینامه PMI-RMP® می‌توانند مطمئن باشند که اعتبار حرفه‌ای آن‌ها بر اساس بهترین شیوه‌های آموزشی و بر اساس نظر خبرگانی که استانداردها را تدوین کرده‌اند، ارائه شده است.

موسسه مدیریت پروژه راه‌حل‌های تست آلپاین[۲] را برای توسعه طرح کلی محتوای آزمون PMI-RMP حفظ کرد. این رویکرد، راه‌حل‌های روان‌سنجی را نیز برای برنامه‌های آموزشی و اعتبارسنجی در نظر می‌گیرد.

[۱] role delineation study (RDS)

[2] Alpine Testing

طرح مطالب امتحانی:

جدول زیر نسبت سؤالات هر حوزه امتحانی را مشخص می‌کند. این درصدها برای تعیین تعداد سؤالات مربوط به هر حوزه و وظیفه‌ای که باید در آزمون در قالب سؤالات چندگزینه‌ای ظاهر شود، استفاده می‌شود.

نکته مهم اینکه تحقیقات نشان می‌دهند که متخصصان امروزی در حوزه مدیریت ریسک پروژه در محیط‌های مختلف پروژه کار می‌کنند و از رویکردهای پروژه متفاوتی نیز بهره خواهند گرفت. بر این اساس، گواهینامه PMI-RMP این نکته را مدنظر قرار داده و رویکردها را در سراسر طیف تحویل ارزش بررسی می‌کند. رویکردهای پیش‌بینی‌کننده، چابک و ترکیبی در سرتاسر پنج حوزه فهرست‌شده در جدول زیر یافت می‌شوند. تعداد دقیق موارد برای هر نوع سؤال و رویکرد ممکن است بر اساس فرم متفاوت باشد. مدل امتیازدهی این آزمون به صورت دوره‌ای توسط کارشناسان امتیازدهی بررسی می‌شود تا از ارزیابی معتبر توأم با دانش و مهارت اطمینان حاصل شود.

حوزه‌ها، وظایف و توانمندسازهای آزمون:

در این سند یک ساختار به روز شده برای طرح محتوای آزمون PMI-RMP پیدا خواهید کرد. بر اساس بازخورد مخاطبان و ذینفعان، موسسه مدیریت پروژه بر روی ساده‌سازی قالب کار کرده است تا درک و تفسیر طرح کلی محتوای این آزمون آسان‌تر شود. در همین راستا مواردی همچون حوزه، وظیفه و توانمندساز تعریف شده است که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد:

حوزه[۱]:  به عنوان سطوح اصلی دانش مدیریت پروژه در بالاترین رده تعریف می‌شود و برای اجرای پروژه ضروری هستند.

وظایف[۲]: مسئولیت‌های اساسی مدیر پروژه در هر دامنه می‌باشد.

توانمندسازها[۳]: نمونه فعالیت‌های مرتبط با هر وظیفه مدیر پروژه را نشان می‌دهند.

فرآیند درخواست آزمون PMI-RMP و ویژگی افراد واجد شرایط آن:

برای واجد شرایط بودن برای گواهینامه PMI-RMP، باید شرایط خاصی از تجربه آموزشی و حرفه‌ای را داشته باشید. لازم است تا حداقل در پنج سال متوالی گذشته تجربه مدیریت ریسک پروژه داشته باشید.

اطلاعات آزمون PMI-RMP

آزمون مرتبط با گواهینامه PMI-RMP از ۱۱۵ سؤال چندگزینه‌ای و چند پاسخ انتخابی تشکیل شده است. از ۱۱۵ سؤال، ۱۵ سؤال پیش‌آزمون محسوب می‌شوند. سؤالات پیش‌آزمون تأثیری بر نمره نمی‌گذارد و در امتحانات به عنوان روشی مؤثر و قانونی برای آزمایش اعتبار سؤالات امتحانی آینده استفاده می‌شود. تمام سؤالات در طول امتحان به صورت تصادفی در اختیار افراد قرار می‌گیرند. مدت زمان آزمون نیز دو و نیم ساعت است.

برای آزمون PMI-RMP، یک استراحت اختیاری ۱۰ دقیقه‌ای وجود دارد که پس از تکمیل بخش اول امتحان (تقریباً ۵۸ سؤال) و بررسی همه پاسخ‌های شما ظاهر می‌شود. لطفاً توجه داشته باشید که پس از بررسی پاسخ‌های خود و شروع استراحت، نمی‌توانید به سؤالات بخش قبلی آزمون بازگردید.

پس از اتمام وقفه ۱۰ دقیقه‌ای، می‌توانید امتحان خود را برای ادامه بخش بعدی از سر بگیرید. برای امتحانات آنلاین، لطفاً به یاد داشته باشید که پس از ورود مجدد به نمای وب‌کم، انتظار می‌رود که در دید باقی بمانید و همه موارد شخصی باید دور از دسترس قرار گیرند. اگر در پایان استراحت ۱۰ دقیقه‌ای خود به اتاق بازنگردید، تایمر امتحان شما شمارش معکوس را تا زمان بازگشت از سر می‌گیرد. به هر دلیلی مجاز به استراحت اضافی در طول امتحان نخواهید بود و ترک میز نمره شما را باطل می‌کند.

قبل از امتحان یک آموختار و بعد از آن نظرسنجی انجام می‌شود که هر دو اختیاری هستند و تکمیل هر دو تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. زمان استفاده شده برای تکمیل این دو بخش شامل زمان آزمون سه ساعت و نیمه نمی‌شود.

مکانیزم امتحان مجدد:‌

اگر اولین امتحان خود را قبول نشدید، توصیه می‌کنیم به مطالعه خود ادامه دهید و در امتحان مجدد شرکت کنید. شما می‌توانید تا سه بار در دوره صلاحیت یک‌ساله خود در آزمون شرکت کنید. پس از سه بار تلاش، قبل از درخواست مجدد برای صدور گواهینامه، باید یک سال از تاریخ آخرین آزمون صبر کنید. این سیاست برای حفظ امنیت امتحان و کاهش بیش‌ازحد سؤالات امتحانی برای داوطلبان طراحی شده است.

منابع آزمون:

توجه کنید منابع ذکر شده در ادامه شامل همه منابعی نیست که ممکن است مورد استفاده قرار گیرد و نباید به عنوان وسیله‌ای تضمینی برای قبولی در آزمون تفسیر شود. ازآنجایی‌که آزمون PMI-RMP یک اعتبار مبتنی بر شایستگی است که مجموعه‌ای یکپارچه از دانش، مهارت‌ها و توانایی‌های حاصل از تجربیات عملی و آموخته‌شده را ارزیابی می‌کند، لذا منابع گوناگونی را می‌طلبد. همچنین باید توجه داشت که مراجع شناسایی‌شده در اینجا تنها نماینده‌ای از مجموعه گسترده‌تری هستند. با این توضیحات این منابع پیشنهاد می‌شود:

• The Standard for Risk Management in Portfolios, Programs, and Projects (2019) Project Management Institute
• A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK® Guide), Seventh edition Project Management Institute
• Practical Project Risk Management; The ATOM Methodology, 3rd edition David Hillson and Peter Simon
• Identifying and Managing Project Risk, 3rd edition Tom Kendrick
• Enterprise Risk Management: Today’s Leading Research and Best Practices for Tomorrow’s Executives, 2nd edition John Fraser, Rob Quail and Betty Simkins
• Project Risk Management: A Practical Implementation Approach Michael M. Bissonette

منبع: سایت موسسه PMI

[1] Domains

[2] Tasks

[3] Enablers